Czyli praca nad najsłabszym ogniwem
Trening funkcjonalny wywodzi się z rehabilitacji i metody Pilatesa. Przez długi czas stanowił nieodłączny element wielu programów rehabilitacyjnych. Fizjoterapeuci za pomocą odpowiednio dobranych ćwiczeń, ukierunkowanych na konkretną dysfunkcję, przywracali zdrowie swoim pacjentom. Ponieważ te ćwiczenia odznaczały się dużą skutecznością, trening funkcjonalny został zaadaptowany do środowiska sportowego i obecnie stanowi odrębną dziedzinę treningu zawodowego.
Trening funkcjonalny w ujęciu sportowym jest nowoczesną metodą treningową, pozwalającą na kształtowanie poszczególnych zdolności motorycznych oraz zapobieganie kontuzjom. W sporcie amatorskim przygotowuje on organizm do uprawianego sportu i stwarza warunki umożliwiające adaptację do wysiłku, a w sporcie zawodowym przede wszystkim przywraca równowagę zakłóconą przez powielane ruchy złożone charakterystyczne dla danej dyscypliny i pomaga sprostać coraz większym wymaganiom treningowym.
Trening funkcjonalny bazuje na mnogości wzorców ruchowych oraz różnorodności niekonwencjonalnego sprzętu treningowego. Fundamentem jest praca na wzorcach ruchowych charakterystycznych dla danej dyscypliny. Wykorzystywane są ruchy koncentryczne i ekscentryczne, izometryczne, a także izokinetyczne. Trenerzy mają duży wybór sprzętu, począwszy od wolnych ciężarów, jak: piłki lekarskie, kettlebell i core bagi; poprzez przyrządy stabilizacyjne, jak: dyski, piłki, równoważnie i bosu; skończywszy na zaawansowanym sprzęcie, takim jak urządzenia pneumatyczne (Kaiser).
Świadomość ruchowa
Atutem nowoczesnego treningu funkcjonalnego jest możliwość odwzorowania każdego wzorca ruchowego, rozłożenia go na fazy i pracy nad jego poszczególnymi elementami. Dzięki znajomości anatomii, fizjologii i biomechaniki trener przygotowania motorycznego jest w stanie poprawić jakość ruchu, jego płynność oraz koordynację nerwowo-mięśniową. Możliwość pracy na konkretnych wzorcach pozwala zwiększyć świadomość ruchową zawodnika. Trening ten jest szczególnie ważny w dyscyplinach asymetrycznych, jak: tenis, szermierka czy boks, w których pozycja startowa lub wzorzec ruchowy są jednostronne.
Trening funkcjonalny powinien stanowić integralny element przygotowania każdego zawodnika, który chce osiągnąć najwyższy poziom sportowy. Jest on potężnym narzędziem wpływającym na formę sportowca. Za jego pomocą można trenować ruchy charakterystyczne dla danej dyscypliny i w tych właśnie ruchach rozwijać pożądane zdolności motoryczne. Praca nad funkcją przekłada się na płynność i ekonomię ruchu, co jest najważniejsze w aspekcie treningu technicznego w danej dyscyplinie.
Obejrzyjcie również video, na którym wspólnie z Arturem Kuciapskim prezentujemy praktyczne podejście do treningu funkcjonalnego stosowanego przez zawodowych sportowców:
Więcej informacji oraz przykłady ponad 70 ćwiczeń funkcjonalnych i siłowych znajdziecie w książce „Trening Zawodowca”. Dowiecie się również jak planować ten typ treningu, jak włączać go do rocznych przygotować oraz jakie metody i zasady kierują treningiem funkcjonalnym aby spełniał on swoją funkcję:
Fot. Krzysztof Kuruc | Creative Photography
